Vaak krijg ik van reserveerders de vraag of ik ook rattenvoer aanraad dat gewoon in de dierenwinkel te krijgen is. Dit heeft natuurlijk als voordeel dat je er makkelijk en snel om kunt gaan, in plaats van op een online bestelling te moeten wachten en hier meestal ook verzendkosten aan kwijt te zijn. Voor korte termijn, bijvoorbeeld om een periode te overbruggen tot je voerbestelling aankomt, is geen enkel rattenvoer echt slecht. Voor de lange termijn is het echter wel belangrijk dat het voer aan de voedingsbehoefte van de tamme rat voldoet.
The New Scuttling Gourmet door Alison Campbell
Als online bestellen geen probleem is raad ik sowieso gemengd voer op basis van “The Scuttling Gourmet” aan, bijvoorbeeld de voeders van Pet-Design. Overigens raad ik met klem af zelf voer te mengen tenzij je je hierover goed hebt ingelezen. Voeg ook geen andere ingrediënten toe aan rattenvoer uit de winkel in een poging het compleet te maken, tenzij je weet wat je doet! Helaas gebeurd het nog wel eens dat mensen noten, pasta, hondenbrokken, etc, zonder goed doordacht recept toevoegen aan dierenwinkelvoer, met als resultaat ratten met voedingstekorten en/of flink overgewicht.
Dat gezegd hebbende, laten we eens kijken naar het voer in de dierenwinkel..
Waar kijk ik naar?
Bij het beoordelen van rattenvoer kijk ik naar een aantal verschillende dingen. Allereerst kijk ik naar de voedingswaarden, oftewel de analyse van het voer. Met name het eiwitgehalte en het vetgehalte zijn belangrijk, maar ook de calcium/fosfor verhouding, het kopergehalte en de hoeveelheid vitamine D. Er zitten natuurlijk meer aspecten aan gezonde voeding, maar dit zijn de belangrijkste dingen waar je op kunt letten bij het kiezen van voer voor je ratten. In deze blogpost ga ik er verder ook niet heel diep op in. De gewenste waarden zijn:
- Eiwit tussen 10-14%
- Vet rond de 5%
- Vitamine D rond de 1000 IU/kg
- Koper tussen 5-15 mg/kg
- Calcium rond de 3 g/kg
- Fosfor rond de 1,8 g/kg, ongeveer de helft van calciumgehalte
Van niet alle voeders is bekend wat alle gehaltes zijn, eiwit en vet staat sowieso op de verpakking maar de vitamines en mineralen ontbreken nog weleens. Bij een Scuttling Gourmet mix is meestal geen analyse beschikbaar, hoogstens een benadering van de voedingswaarden dmv een berekening. Het doel bij zo’n mix is wel altijd het benaderen van deze gewenste voedingswaarden of het supplementeren met vitaminen en mineralen.
Daarnaast kijk ik ook naar de ingrediënten en natuurlijk de vorm van het voer. Voor tamme ratten is gemengd voer de natuurlijkste manier van voeden. Een uniforme brok kan qua voedingswaarden compleet zijn, maar is erg saai voor een intelligente foeragerende alleseter als de rat. Je mist een belangrijk stuk verrijking als je enkel brokken voert. Ook is de kwaliteit van de ingrediënten in een brok moeilijk te beoordelen, vaak bestaat het ook uit een minimale hoeveelheid ingrediënten en restproducten.
Natuurlijk kijk je hier bij gemengd voer ook naar: zitten er veel brokjes in het voer, of zitten er veel ruwe ingrediënten in? Is het voer afwisselend of zijn het aantal ingrediënten beperkt? Zijn het voedzame ingrediënten of bevat het veel goedkoop vulmiddel? Bevat het veel dikmakers of juist gezonde dingen?
Eens kijken hoe verschillende voeders scoren op deze punten…
- Beaphar Care+ Rat
- Hobbyfirst Hope Farms Mouse & Rat Granola
- Supreme Science Selective Rat & Mouse
- Tiny Friends Farm Reggie Rat & Mimi Mouse
- Versele-Laga Complete Rat & Mouse
- Versele-Laga Crispy Muesli Hamsters&Co
- Versele-Laga Crispy Pellets Rat & Muis
- Versele-Laga Nature Rat
- Vitakraft Emotion Beauty Selection Rat
- Vitakraft Menu Vital Ratten
- Witte Molen Puur Rat
- Welkoop Gemengd Knaagdierenvoer
- Welkoop Muesli – Knaagdiervoer
Beaphar Care+ Rat
- Eiwit 14% (goed)
- Vet 2,8 % (laag)
- Vitamine D: 1500 IU/kg (goed/wat hoog)
- Koper: 16 mg/kg (wat hoog)
- Calcium: onbekend
- Fosfor: onbekend
Ingrediënten: Granen, Groenten, Zaden, Plantaardige bijproducten (Inuline 0,01%), Vlees en dierlijke bijproducten (Gevogeltemeel 1,5%), Mineralen, Gist (MOS 0,10%), Algen
De voedingswaarden zijn niet optimaal, het vetgehalte is te laag en vitamine D en koper zitten wat aan de hoge kant. Volgens Beaphar is de calcium/fosfor verhouding optimaal, maar er zijn geen waarden bekend.
De ingrediëntenlijst is erg summier met vage omschrijvingen. Het betreft dan ook een brok, met verschillende vormen brok maar verder gelijk.
Zelf zou ik dit voer niet geven.
Hobbyfirst Hope Farms Mouse & Rat Granola
Eiwit: 14,5% (goed/wat hoog)- Vet: 6% (goed)
- Vitamine D: 1000 IU/kg (perfect)
- Koper: 15 mg/kg (goed)
- Calcium: 3,5g/kg (goed)
- Fosfor: 3,5g/kg (hoog)
Ingrediënten: Mais, Getoaste sojabonen, johannesbrood, maisgrutten, gepofte tarwe, haver, maisvlokken, erwtenvlokken, gepofte mais, gebroken erwten, zonnebloemzaadschroot, gele erwten, haverschillen, zonnebloempitten, luzerne, boekweit, saffloerzaad, papaya 2%, ananas 2%, ontsloten mais, rietmelasse, gerst, gedroogde kip 0,9%, geëxtrudeerd lijnzaad, erwten, rijst, chicoreipulp, tarwe, rode biet, gehydrolyseerd dierlijk eiwit, erwtenzetmeel, isomaltulose melasse, Lijnzaad, dierlijk vet (pluimvee), bietenpulp, zonnebloemolie, gist hele gedroogde eieren, gedroogde antarctische krill, mos (mannan-oligosacchariden)
De voedingswaarden zijn best goed, behalve op het punt van calcium/fosfor-verhouding en dat is helaas wel een belangrijk aspect. Door het hoge fosforgehalte zal de calcium niet optimaal opgenomen worden. Er zitten wel veel verschillende ingrediënten in deze mix, wel valt op dat veel vormen van mais aan het begin van de lijst staan. Ook luzerne is een ingrediënt waar ratten weinig aan hebben. Het dierlijke eiwit bestaat in ieder geval deels uit gedroogde kip, maar ook deels uit ongedefinieerd pluimvee vet. De vraag is altijd wat de kwaliteit hiervan is.
Vanwege de slechte calcium/fosfor verhouding zou ik dit voer zelf niet geven.
Supreme Science Selective Rat & Mouse
Eiwit: 14% (goed)- Vet: 4% (goed)
- Vitamine D: 2000 IU/kg (hoog)
- Koper: 7,5 mg/kg (goed)
- Calcium: 6g/kg (hoog)
- Fosfor: 4g/kg (hoog)
Ingrediënten: Tarwe, sojaschroot, gerst, haver, sojaolie, tarwegries, gedroogde zwarte bes, gedroogde appel, calcium carbonaat, yugga-extract.
De voedingswaarden zijn goed, doch wat hoog. Gelukkig is een hoger vitamine D gehalte vrijwel nooit schadelijk. De calcium/fosfor-verhouding is niet optimaal, waardoor het wat hogere gehalte hopelijk ook geen probleem vormt. De ingrediënten zijn zoals bij veel brokken heel miniem, voornamelijk tarwe, soja(schroot), gerst en haver.
Zelf zou ik sowieso geen brokken voeren, al is het prima te voeren in combinatie met gemengd voer.
Tiny Friends Farm Reggie Rat & Mimi Mouse
Eiwit: 14% (goed)- Vet: 4% (goed)
- Vitamine D: 2000 IU/kg (hoog)
- Koper: 20 mg/kg (hoog)
- Calcium: 6 g/kg (hoog)
- Fosfor: 4 g/kg (hoog)
Ingrediënten: Tarwe, maïs, maïsvlokken, erwtenvlokken, haver, geroosterde tarwe, sojaschroot, tarwevoer, alfalfameel, lijnzaad, sojaolie, geëxtrudeerde johannesbroodkiemen, sojaschillen, calciumcarbonaat. Kleurstoffen.
De vitaminen en mineralen zijn aan de hoge kant, nu mogen deze waarden wel iets hoger zijn maar met name het kopergehalte is wel behoorlijk hoog voor voer voor volwassen ratten. Voor gemengd voer zijn de ingrediënten ook wat eenzijdig, weer veel maïs en restproducten van soja. De toevoeging van kleurstoffen is onnodig, de vraag is ook of dit natuurlijke kleurstoffen zijn of niet.
Zelf zou ik dit voer niet geven, misschien als onderdeel van een mix vanwege de vitaminen en mineralen.
Versele-Laga Complete Rat & Mouse
Eiwit: 16% (hoog)- Vet: 6,5% (goed)
- Vitamine D: 1950 IU/kg (hoog)
- Koper: 11 mg/kg (goed)
- Calcium: 6 g/kg (hoog)
- Fosfor: 4 g/kg (hoog)
Ingrediënten: granen (40%), plantaardige bijproducten (bietenpulp 3%), groenten (erwten 10%), vlees en dierlijke bijproducten (kip 4%), oliën en vetten (zalmolie 1%), zaden (lijnzaad 2%), mineralen, gist, vruchten (veenbes 4%*), ei en eiproducten, fructo-oligosacchariden (0,3%), yucca (125 mg/kg)
De voedingswaarden zijn op bijna alle fronten te hoog, zelf vind ik vooral het eiwitgehalte een probleem. Voor een uniforme brok zijn de ingrediënten nog redelijk, wel wat vaag maar per algemeen ingrediënt is in ieder geval een specificatie van een van de ingrediënten die er in is gegaan. Voor de rest is het wel een raadsel wat er precies in is gegaan en van welke kwaliteit.
Zelf zou ik dit voer niet geven.
Versele-Laga Crispy Muesli Hamsters&Co
Eiwit: 15% (goed)- Vet: 9,5% (erg hoog)
- Vitamine D: 1505 IU/kg (goed)
- Koper: 8 mg/kg (goed)
- Calcium: 4 g/kg (goed)
- Fosfor: 4 g/kg (hoog)
Ingrediënten: granen (40%), plantaardige bijproducten, groenten, zaden, noten, vruchten, plantaardige eiwitextracten, mineralen, oliën en vetten, suiker
Wanneer een voeder goed zou zijn voor zowel ratten en muizen als hamsters en gerbils weet je eigenlijk al dat voor minstens 1 diersoort het voer niet goed is. Voor ratten is het in ieder geval niet goed, het vetgehalte is enorm hoog en de calcium/fosfor-verhouding is erg slecht (hoort 2:1 te zijn, het fosforgehalte is dus 2 keer hoger dan gewenst).
Met dit voer loop je kant op ratten met overgewicht en een calciumtekort.De ingrediëntenlijst is summier maar op foto’s lijken er toch wat verschillende ingrediënten in te zitten, jammer van de vele brokjes en het feit dat er suiker is toegevoegd.
Zelf zou ik dit voer niet standaard geven, kan prima als snoepmix.
Versele-Laga Crispy Pellets Rat & Muis
Eiwit: 20% (erg hoog)- Vet: 3,5% (laag)
- Vitamine D: 2160 IU/kg (hoog)
- Koper: 18 mg/kg (wat hoog)
- Calcium: 11 g/kg (hoog)
- Fosfor: 7,5 g/kg (hoog)
Ingrediënten: granen, plantaardige bijproducten, zaden, suiker, mineralen, kruiden, FOS, yucca
Dit voer is helaas compleet ongeschikt voor volwassen ratten, bijna alle belangrijke voedingswaarden zijn (te) hoog. Behalve het vetpercentage, dat is juist te laag.
Daardoor is het voer ook niet geschikt voor rittens. De ingrediëntenlijst is ook treurig: een korte lijst van vage ingrediënten waaronder zelfs suiker. Het is ook een saaie labbrok.
Ik zou dit voer nooit geven aan mijn ratten.
Versele-Laga Nature Rat
Eiwit: 17,5% (hoog)- Vet: 8,5% (hoog)
- Vitamine D: 1450 IU/kg (goed)
- Koper: 11 mg/kg (goed)
- Calcium: 7 g/kg (hoog)
- Fosfor: 4 g/kg (hoog)
Ingrediënten: granen (gerst 8%), plantaardige bijproducten, groenten (erwten 8%, tomaten 2%), zaden, plantaardige eiwitextracten, vruchten (papaja 2%, rozijnen 1,5%), insecten (meelwormen 4%), noten, mineralen, gist, oliën en vetten, kruiden, FOS, MOS, goudsbloem, druivenpit, algen, yucca
Dit voer is helaas compleet ongeschikt voor volwassen ratten, alle belangrijke voedingswaarden zijn te hoog. Voor rittens in de groei kan dit voer eventueel wel gegeven worden. De ingrediënten zijn echter niet fantastisch, een substantieel deel van het voer bestaat uit brokken. Een pluspunt is dat de dierlijke eiwitten in de vorm van insecten zijn toegevoegd. FOS en MOS zijn trouwens prebiotische vezels en geheel natuurlijk (voluit fructo-oligosacchariden (FOS) en mannan-oligosacchariden (MOS)).
Zelf zou ik dit voer niet geven, hoogstens eventueel voor rittens.
Vitakraft Emotion Beauty Selection Rat
Eiwit: onbekend- Vet: onbekend
- Vitamine D: 916 IU/kg (wat laag)
- Koper: 9,01 mg/kg (goed)
- Calcium: onbekend
- Fosfor: onbekend
Ingrediënten: plantaardige bijproducten, granen 25,5%, groente 21,9%, noten 4,0%, vlees en dierlijke bijproducten 3,9%, vruchten 3,5%, oliën en vetten 2,0%, inuline 1,9%, zaden, korenbloem 1,0%, vis en visbijproducten, mineralen, algen, yucca schidigera extract
Helaas is de volledige analyse nergens te vinden, de website van de fabrikant staat enkel de ruwe vezels en de DHA (docosahexaeenzuur, ook wel omega-3 vetzuur). Bij de toevoegingsmiddelen staat wel dat er kleurstoffen zijn toegevoegd, maar niet welke. De ingrediëntenlijst is verder erg vaag over de specifieke ingrediënten en aan de foto’s te zien bestaat het voer hoofdzakelijk uit felgekleurde brokjes.
Zeker zonder verdere informatie zou ik dit voer nooit geven. Ik zeg het niet snel, maar dit voer zou in de prullenbak verdwijnen of hoogstens als snoepje gegeven worden.
Vitakraft Menu Vital Ratten
Eiwit: 11% (goed)- Vet: onbekend
- Vitamine D: 806 IU/kg (laag)
- Koper: 2,95 mg/kg (laag)
- Calcium: onbekend
- Fosfor: onbekend
Ingrediënten: granen 72,4%, vruchten 10,0%, noten 8,0%, plantaardige bijproducten, mineralen, groente, melk en zuivelproducten (mager melkpoeder 0,42%), oliën en vetten, inuline, zaden, yucca schidigera extract, aloë vera gedroogd
Helaas houdt Vitakraft niet van voedingswaarden, jammer want zo is het voer niet te beoordelen. Op een foto van de verpakking kon ik enkel het eiwitpercentage vinden, deze is gelukkig goed. De enige andere bekende waarden zijn vitamine D en koper, beide te laag. De ingrediëntenlijst is summier, het voer bevat blijkbaar zuivelproducten – een bijzondere keuze. Bij de toevoegingsmiddelen staat wel dat er kleurstoffen zijn toegevoegd, maar niet welke.
Aan de foto te zien bevat het voer meer uit ruwe ingrediënten dan de Emotion Beauty en de brokken zijn niet felgekleurd. Op het oog zie ik veel mais en pinda’s, kans dat het voer een dikmaker is.
Zonder verdere informatie zou ik dit voer niet geven, hoogstens als snoep.
Witte Molen Puur Rat
Eiwit: 13,9% (goed)- Vet: 6,7% (goed)
- Vitamine D: 400 IU/kg (erg laag)
- Koper: 10 mg/kg (goed)
- Calcium: 6,4 mg/kg (hoog)
- Fosfor: 2,9 mg/kg (hoog, in verhouding)
Ingrediënten: Granen (14,75% haver), plantaardige bijproducten (6% johannesbrood), groenten (1% rode biet), zaden, vruchten (2% banaan), noten (2% pinda’s), vlees en dierlijke bijproducten (1% meelwormen), oliën en vetten, mineralen
De voedingswaarden zijn heel wisselend, het vitamine D gehalte is erg laag en kan zeker voor problemen zorgen bij langer gebruik. De mineralen zijn daarentegen weer aan de hoge kant, al is de verhouding tussen calcium en fosfor wél heel goed. De ingrediëntenlijst is summier, aan de foto te zien is er wel wat afwisseling maar met redelijk wat brokken en flinke stukken bananenchips. De pinda’s zijn wel in de dop wat extra verrijking biedt en de dierlijke eiwitten in het voer zijn meelwormen.
Zou het zelf niet voor langere tijd voeren, voornamelijk vanwege het tekort aan vitamine D.
Welkoop Gemengd Knaagdierenvoer
Eiwit: 13,2% (goed)- Vet: 5,5% (goed)
- Vitamine D: 1130 IU/kg (goed)
- Koper: 6,3 mg/kg (goed)
- Calcium: 4,7 mg/kg (goed, wat hoog)
- Fosfor: 4,8 mg/kg (hoog)
Ingrediënten: Granen, plantaardige bijproducten, zaden, vruchten (5% johannesbrood), mineralen, noten (1% gepelde pinda’s), groenten, oliën en vetten, vlees- en dierlijke bijproducten (0,5%), gist.
Je zou verwachten dat algemeen knaagdiervoer van het eigen merk van Welkoop niet goed zou zijn, maar deze mix is verrassend goed. Enkel de calcium/fosfor-verhouding is niet goed, het calciumgehalte is ook wel aan de hoge kant maar met een fosforgehalte dat net zo hoog is zal dit niet optimaal opgenomen worden.
Dit voer geef ik gerust voor korte termijn, voor lange termijn zou ik me zorgen maken over de calcium/fosfor-verhouding. Van alle dierenwinkelvoeders vind ik dit een van de beste.
Welkoop Muesli Kleine Knaagdieren
Eiwit: 13% (goed)- Vet: 7% (wat hoog)
- Vitamine D: 940 IU/kg (goed, wat laag)
- Koper: 3,4 mg/kg (laag)
- Calcium: 4,6 mg/kg (goed, wat hoog)
- Fosfor: 4,2 mg/kg (hoog)
Ingrediënten: Granen (o.a. 11% gevlokte en gepofte maïs, 7% gevlokte en gepofte tarwe, 4% havervlokken), plantaardige bijproducten, groenten, zaden, vruchten (4% johannesbrood en 1% banaan), noten (3% gepeld pinda’s), vlees- en dierlijke bijproducten (0,5%), oliën en vetten (0,25% lijnzaadolie), mineralen.
Je zou verwachten dat algemeen knaagdiervoer van het eigen merk van Welkoop niet goed zou zijn, maar deze mix is verrassend goed. Een aantal waarden zijn wat hoog of wat laag, maar geen extreme uitschieters. Jammer van de calcium/fosfor-verhouding.
Dit voer geef ik gerust voor korte termijn, voor lange termijn zou ik het niet geven vanwege de calcium/fosfor-verhouding en laag kopergehalte. Ook kun je als je toch naar de Welkoop gaat beter voor het gemengde knaagdiervoer gaan, deze is qua waarden net wat beter.