Via email krijg ik vaak vragen over de verzorging en het houden van tamme ratten. Deze vragen beantwoord ik met plezier, maar het leek me handig om de meest voorkomende vragen te beantwoorden op de website zodat iedereen mee kan lezen. Deze pagina is daarom ook echt geen complete ‘handleiding’ van hoe je voor je tamme ratten moet zorgen en bovendien ook nog een subjectief, het is immers mijn kijk hierop. Echter hoop ik dat ik hiermee mensen kan helpen!
Hoeveel rittens/ratten kan ik het beste nemen?
Gelukkig hebben de meeste mensen al begrepen dat ratten groepsdieren zijn en dus minstens met z’n tweeën gehouden worden moeten worden. Is een ‘groepje’ van twee dan ook voldoende of kun je er beter meer nemen?
Mijn mening is dat twee ratten prima is, maar het nóg beter is om een iets groter groepje houden. Niet alleen omdat twee amper een groep is en daardoor de twee ratten enkel elkaar hebben, maar vooral omdat als er één van de twee komt te overlijden de ander helemaal alleen zit. Voor het overgebleven ratje zul je dan snel op zoek moeten naar een nieuw maatje, niet echt prettig als je net een huisdier bent verloren.
Als je voor het eerst ratten neemt kun je overwegen om niet twee maar drie rittens te nemen, uit hetzelfde nest of uit verschillende nesten van dezelfde leeftijd. Een andere optie is om twee rittens te nemen en na een tijdje (bijvoorbeeld een jaar) er ratten bij te introduceren, dit kunnen weer twee rittens zijn maar denk ook eens aan een of twee volwassen opvangers!
Mijn eerste ratten waren twee mannelijke rittens, hierbij heb ik na een aantal maanden twee jongvolwassen mannen uit de opvang aan toegevoegd. Mijn damesgroep ben ik gestart met twee damesrittens en een volwassen dame uit de opvang. Persoonlijk vond ik het erg prettig om volwassen opvangers in de jonge groep te hebben om de rittens een beetje op te voeden.
Overigens raad ik af om veel ratten van dezelfde leeftijd te hebben en zeker als ze uit hetzelfde nest komen, aangezien de kans dat groot is dat ze rond dezelfde leeftijd ziek worden en overlijden.
Welke kooi moet ik nemen?
Bij het kopen van een rattenkooi moet deze natuurlijk vooral geschikt zijn voor de ratten! Helaas worden er nogal wat ‘rattenkooien’ verkocht die helaas totaal niet geschikt zijn voor ratten (zie afbeelding). Met name de afmetingen zijn belangrijk: voor twee ratten moet de kooi minimaal 80 bij 50 bij 60 cm zijn (lengte x breedte x hoogte), bij een flink hoge kooi zoals een volière mag het bodemoppervlak iets kleiner zijn.
De plateaus in de kooi moeten veilig zijn, dus geen tralieplateaus (dit kan ontstoken pootjes veroorzaken, bumblefoot) en bij voorkeur van plastic (hout wordt kapot geknaagd en trekt urine in). Let ook op de tralieafstand, voor rittens mag de tralieafstand niet groter dan 1,8cm zijn anders kunnen ze mogelijk uit de kooi ontsnappen!
Voor de rest is het een kwestie van voorkeur. Er zijn goedkope kooien, dure kooien, kooien die uit elkaar kunnen, kooien met hele grote deuren, kooien met schuiflades, kooien die wat aanpassingen nodig hebben (bijvoorbeeld bodemtralies dat verwijderd moet worden), kooien in felle kleuren, kooien in rustigere kleuren, …
Ferplast Jenny, een prima beginnerskooi!
Een starterskooi die ik graag benoem is de Ferplast Jenny (80x50x80cm), deze is lekker ruim en bovendien voor een prikkie op Marktplaats te krijgen (denk 30-50 euro afhankelijk van de staat en uitvoering). Bij sommige uitvoeringen zitten er alleen of voornamelijk kleine deurtjes in, maar er zijn passende grotere deuren te koop die je vrij eenvoudig kunt plaatsen. In deze kooi kunnen maximaal 4-5 ratten, dus kun je gemakkelijk je groepje wat uitbreiden.
Een kooi waar ik even voor wil waarschuwen is de “Remy Rattenkooi”, welke ondanks zijn naam absoluut niet geschikt is voor ratten. De kooi is te klein (58x38x71 cm) en bevat tralieplateaus die ook nog eens te dicht op elkaar zitten waardoor ratten niet eens goed rechtop kunnen staan, maar ook zonder plateaus is deze kooi te klein.
Knaagdierkooi Perfect Maxi, ongeschikt door de grote tralieafstand!
Ten slotte nog even een “waarschuwing” voor de Knaagdierkooi Perfect Maxi. Qua formaat is dit een prachtige kooi, maar de tralieafstand is helaas te groot voor de meeste ratten. Rittens en kleine vrouwtjes kunnen er makkelijk uit ontsnappen. Sommigen pakken deze kooi in met gaas om deze rat-proof te maken, maar handig is anders!
Welk voer is goed?
Ratten zijn van nature alleseters en doen het eigenlijk op weinig soorten voer echt slecht. Het rattenvoer wat je in de dierenwinkel kunt kopen is dus in de meeste gevallen prima. Wel raad ik aan om gemengd voer te geven in plaats van brokken, ratten zijn slimme dieren en gemengd voer is een verrijking voor hen. Strooi het voer uit over de bodem en voer niet overmatig veel om selectief eten te voorkomen.
Zelf meng ik mijn eigen voer op basis van “The Scuttling Gourmet”, hét boek over rattenvoeding. Vroeger verkocht ik mijn mixen ook, maar hier ben ik mee gestopt. Gelukkig verkoopt Pet-Design een vergelijkbare mix, ook op basis van eerder genoemd boek. Ik kan dit voer absoluut aanraden!
Hoe maak ik mijn ratten tam?
Als je ratten van een goede rattery of opvang komen zijn ze al tam wanneer je ze in huis neemt, tenzij je natuurlijk bewust voor een minder tamme opvanger hebt gekozen.
Rittens van mijn rattery zijn in ieder geval gewoon lekker tam, ze zijn immers gesocialiseerd vanaf jonge leeftijd en de ouders zijn ook tam aangelegd. Natuurlijk zullen ze als ritten wel lekker druk zijn en op onderzoek uit willen gaan, zorg dus dat je ze goed in de gaten houdt. 🙂
Wanneer je de rittens mee naar huis neemt kunnen ze eerst nog wat onder de indruk zijn van de verhuizing, dat is normaal. Laat ze eventueel de eerste dag nog even met rust, maar daarna gewoon lekker bij je nemen. Ze zullen snel wennen aan jouw omgang en ritme!
Hoe maak ik mijn ratten zindelijk?
Het zal je opvallen dat alle kooien in de rattery “toiletjes” hebben: hoektoiletjes op de plateaus en/of een kitten/fretten toilet op de bodem. Hier doen de ratten ook daadwerkelijk hun behoeften op, dus de rest van de kooi wordt minder snel vies!
Hoe krijg je ratten nu zindelijk? Natuurlijk moet er daarvoor een toiletje in de kooi staan, het beste zet je deze op een plaats waar je ratten toch al graag hun behoeften doen (vaak in een hoek). In het toiletje doe je andere bodembedekking dan op de bodem, eentje die goed absorbeert en goed blijft liggen (zelf gebruik ik Back2Nature papierkorrels).
Leg eventueel regelmatig poepjes van elders in de kooi in het toiletje en als je ook plaszindelijkheid wilt proberen (is moeilijker dan poepzindelijk!) zet ze wanneer je ze uit hun slaap oppakt direct in het toiletje.
Als je rittens van mij hebt en een beetje geluk hebben ze het toiletgebruik al van mama afgekeken en heb je er niet veel werk aan! Qua poepjes dan, plaszindelijkheid zijn ze bij mij niet omdat dit lastiger is en sommige ratten markeren graag hun territorium met plasjes.
Help, mijn ratten hebben mijt/wondjes!
Een veelvoorkomende parasiet onder ratten is de mijt. Met name de schurftmijt komt veel voor, zodanig dat men vermoed dat vrijwel alle ratten het in meer of mindere mate bij zich dragen en het alleen af en toe tot uiting komt. Behandeling is nodig wanneer je kleine wondjes/korstjes ziet van het vele krabben (worden héél vaak verward voor ‘vechtwondjes’!!), de mijt zelf kun je namelijk niet zien.
De behandeling is gelukkig heel simpel, de werkzame stof “ivermectine” werkt heel effectief tegen mijt. Producten met deze stof zijn gewoon vrij bij de dierenwinkel te verkrijgen onder verschillende (merk)namen. De handigste en ook goedkoopste is Bogena/Beaphar Anti-luchtpijpmijt, een vloeistof die je met een pipetje in de nek kunt druppelen. Er zijn ook aparte pipetjes/tubetjes en sprays verkrijgbaar, maar deze zijn niet goed te doseren naar lichaamsgewicht!
De dosering is heel simpel: een druppel per 200 gram lichaamsgewicht, afgerond naar boven (dus een rat van 300 gram krijg twee druppels). Doe deze druppels in de nek van de rat en wrijf het met ’t pipetje een beetje in de huid. Zet daarna de rat apart met wat lekkers zodat deze zichzelf of een andere behandelde rat niet gelijk gaat wassen.
Maak ondertussen de kooi grondig schoon en was hangmatjes en dergelijke op minstens 60ºC of doe ze minstens 48 uur in een luchtdicht afgesloten zak, de mijt gaat dan ook dood.
Herhaal de behandeling na een en twee weken, dus in totaal behandel je ze drie keer. Dit doe je omdat de behandel enkel de mijt doodt maar niet de eitjes. Soms is twee keer behandelen voldoende, maar het beste is om drie keer te behandelen.
Let op: voor jonge rittens kan ivermectine schadelijk zijn, kies daarom bij jonge rittens voor een middel met het minder schadelijk selamectine zoals Stronghold Roze of Blauw.
Voor andere medische vragen..
Ga naar de dierenarts! Mijt is een vrij onschuldige parasiet die makkelijk te bestrijden is, maar er zijn helaas heel veel andere parasieten en aandoeningen die niet zo onschuldig zijn en waarmee je het beste zo snel mogelijk naar een dierenarts gaat! Helaas zijn niet alle dierenartsen even kundig met kleine knagers, het is slim om aan andere rattenliefhebbers uit de omgeving naar hun dierenarts te vragen.