Basisinformatie

Vaak krijg ik vragen over de verzorging en het houden van tamme ratten. Deze vragen beantwoord ik met plezier, maar het leek me handig om de meest voorkomende vragen te beantwoorden op de website zodat iedereen mee kan lezen. Deze pagina is daarom ook echt geen complete ‘handleiding’ van hoe je voor je tamme ratten moet zorgen en bovendien ook nog een subjectief, het is immers mijn kijk hierop. Echter hoop ik dat ik hiermee mensen kan helpen!

Voor meer informatie over het houden van tamme ratten kan ik de website www.tammeratten.nl erg aanraden!

Op deze pagina vind je info over:

• aantal rittens
• kooikeuze
• bodembedekking
• voeding
• tam maken
• zindelijkheid
• mijt/wondjes
• medische vragen

Hoeveel rittens/ratten kan ik het beste nemen?

Gelukkig hebben de meeste mensen al begrepen dat ratten groepsdieren zijn en dus minstens met z’n tweeën gehouden worden moeten worden. Is een ‘groepje’ van twee dan ook voldoende of kun je er beter meer nemen?

Mijn mening is dat twee ratten een prima is begin is, maar dat het belangrijk is om op termijn ratten toe te voegen. Voor de ratten zelf is het fijner om in een groepje te zitten, ze voelen zich van nature veiliger in een grotere groep en hebben hebben verschillend contact met groepsgenoten. Een tweetal is aan elkaar overgeleverd en niet alle tweetallen vinden elkaar leuk.

Daarbij komt dat je wilt voorkomen dat een rat alleen komt te zitten. Met een tweetal heb je een probleem zodra één van de twee komt te overlijden, je zult dan voor het overgebleven ratje op korte termijn een nieuw maatje moeten vinden. Niet fijn voor jou als je net een huisdier bent verloren en vaak ook nog een uitdaging, aangezien rattery’s niet continue nestjes hebben en er maar een handjevol rattenopvangen zijn (waarom rattery of opvang en niet dierenwinkel? Klik hier!)

Als je voor het eerst ratten neemt kun je overwegen om niet twee maar drie rittens te nemen, uit hetzelfde nest of uit verschillende nesten van dezelfde leeftijd. Een andere optie is om twee rittens te nemen en na een half jaar of een jaar er ratten bij te introduceren. Dit kunnen weer twee rittens zijn maar denk ook eens aan een of twee volwassen herplaatsers!

Overigens raad ik het wel weer af om veel ratten van dezelfde leeftijd te hebben, zeker als ze uit hetzelfde nest komen. Meer dan vier rittens tegelijk raad ik af. De kans is dan groot dat ze rond dezelfde leeftijd ziek worden en overlijden, wat voor jou als baasje erg vervelend is. Ook kunnen er problemen ontstaan in de pubertijd als ze last krijgen van hun hormonen, ik heb zelf het idee dat het dan sneller mis gaat tussen een grote groep leeftijdsgenoten dan wanneer de leeftijden verspreid zijn.

Welke kooi moet ik nemen?

Bij het kopen van een rattenkooi moet deze natuurlijk vooral geschikt zijn voor de ratten! Helaas worden er nogal wat ‘rattenkooien’ verkocht die helaas totaal niet geschikt zijn voor ratten (zie afbeelding). Met name de afmetingen zijn belangrijk: voor twee ratten moet de kooi minimaal 80 bij 50 bij 60 cm zijn (lengte x breedte x hoogte), liefst groter. Het LICG raadt zelfs een minimumafmeting van 100 x 50 x 70 cm aan (lengte x breedte  x hoogte).

De plateaus in de kooi moeten veilig zijn, dus geen tralieplateaus (dit kan ontstoken pootjes veroorzaken, bumblefoot) en bij voorkeur van plastic (hout wordt kapot geknaagd en trekt urine in). Let ook op de tralieafstand, voor rittens mag de tralieafstand niet groter dan 1,8cm zijn anders kunnen ze mogelijk uit de kooi ontsnappen!

Een onderbak of rand hoog genoeg voor een dikke laag bodembedekking is ook wenselijk, aangezien ratten van nature graag graven. Voldoende diepte voor echte tunnels is vaak lastig te verwezenlijken, maar een dikke laag waarin de ratten kunnen wroeten moet mogelijk zijn.

Voor de rest is het een kwestie van voorkeur. Er zijn goedkope kooien, dure kooien, kooien die uit elkaar kunnen, kooien met hele grote deuren, kooien met schuiflades, kooien die wat aanpassingen nodig hebben (bijvoorbeeld bodemtralies dat verwijderd moet worden), kooien in felle kleuren, kooien in rustigere kleuren, etc.

Kooien die ik echt afraad zijn de volgende:

 

• Rattenkooi Remy, ondanks de naam absoluut niet geschikt: te klein (58x38x71 cm) en bevat meestal slechte plateaus (tralies of hout)
• Knaagdierkooi Perfect Maxi / TIAKI knaagdierenkooi Villa, qua formaat prachtig maar veel te grote tralieafstand – rittens en kleine vrouwtjes kunnen er makkelijk uit ontsnappen

Wat is de beste bodembedekking?

Er zijn veel verschillende bodembedekkers op de markt en er bestaan minstens net zoveel meningen hierover. Wat voor de ratten vooral belangrijk is, is dat de bodembedekking stofarm is, goed absorbeert en graafbaar is.

Ratten hebben gevoelige luchtwegen en kunnen last krijgen van stoffige bodembedekking, waardoor bijvoorbeeld zaagsel en fijne houtkrullen ongeschikt zijn. Ook geschikte bodembedekkers van slechte merken kunnen te stoffig zijn, bijvoorbeeld bij hennepvezel.

Goede absorptie is nodig omdat ratten relatief veel poepen en plassen. Ze zijn in zekere mate toiletzindelijk te maken, maar markeren hun territorium met druppels urine en er is altijd kans dat er wat naast gaat. Goed absorberende bodembedekking beperkt de geur en vrijkomen van ammoniak, voor onze neuzen fijn maar ook zeker voor de ratten.

Het kunnen graven en rondwoelen in de bodembedekking is een vrij nieuwe “eis” aan bodembedekking. Recente inzichten kijken meer naar het natuurlijke gedrag van de rat en het feit dat het gravende bodembewoners zijn. Een laag bodembedekking diep genoeg om echte tunnels in te graven is niet altijd mogelijk, maar de mogelijkheid om rond te wroeten is wel een minimum.

Bodembedekkers die ik zelf goed vind zijn:

• kartonsnippers (Ecobale, Greenmile, BedXcel, Card N Card)
• grove ontstofte houtkrullen (Extreme Volume, Allspan Extreme, Jo-span XL)
• hennepvezel (Aubiose, Hemperade, MiniHemp)
• bioactieve bodem (kokosvezel met cleanup crew, www.biobakratten.nl)

Ongeschikt voor op de bodem:

• zaagsel / fijne houtkrullen (stoffig)
• hooi / stro (absorbeert slecht, soms stoffig)
• fleece kleden (niet graafbaar, niet absorberend)
• katoenvezel (absorbeert weinig, kan wel icm met andere bodembedekker, bijvoorbeeld Cotton N Card)
• houtkorrels (slecht graafbaar, hard, stoffig)
• papierkorrels (slecht graafbaar, hard, geschikt voor in de toiletjes)
• maiskorrel zoals Corbo (slecht graafbaar, hard, geschikt voor in de toiletjes)
• kattenbakkorrels (stoffig!)

Welk voer is goed?

Ratten zijn van nature alleseters en doen het eigenlijk op weinig soorten voer echt slecht. Het rattenvoer wat je in de dierenwinkel kunt kopen is dus in de meeste gevallen prima, maar er zit zeker verschil in. Wel raad ik aan om gemengd voer te geven in plaats van brokken. Ratten zijn erg intelligente dieren die variatie en verrijking nodig hebben, ook in hun voeding. Elke dag dezelfde uniforme brokken past niet bij hun natuurlijke eetgedrag.

Zelf meng ik mijn eigen voer op basis van “The Scuttling Gourmet”, hét boek over rattenvoeding. Vroeger verkocht ik mijn mixen ook, maar hier ben ik mee gestopt. Gelukkig verkoopt Pet-Design een vergelijkbare mix, ook op basis van eerder genoemd boek. Ik kan dit voer absoluut aanraden!

Strooi het voer uit over de bodem en voer niet overmatig veel om selectief eten te voorkomen.

Als je per se een brok wilt voeren kan ik enkel Science Selective Rat & Mouse aanraden, deze is qua voedingswaarden compleet. De ingrediënten zijn echter heel minimaal en ik heb mijn vraagtekens bij de kwaliteit.

Hoe maak ik mijn ratten tam?

Als je ratten van een goede rattery of opvang komen zijn ze in principe al tam wanneer je ze in huis neemt, tenzij je natuurlijk bewust voor een minder tamme opvanger hebt gekozen.

Rittens van mijn rattery zijn gefokt met het doel in de aanleg al tam te zijn en daarnaast ook van jonge leeftijd gesocialiseerd. Vaak zijn ze als ritten lekker druk en willen op onderzoek uitgaan, maar komen ook naar je toe. Soms heb ik nesten met rittens die wat langer nodig hebben om te wennen aan nieuwe situaties. Geef ze in dat geval even de tijd en lok ze met wat lekkers. Vaak helpt het ook om ze in één beweging op te pakken en bij je te nemen, zodat ze ontdekken dat het allemaal zo spannend niet is.

Voor alle ratten geldt dat het geen goed idee is achter ze aan te jagen (in de kooi of daarbuiten). Zorg bij wat teruggetrokken ratten ook dat ze zich voldoende beschut voelen in hun kooi, maar voorkom dat ze zich buiten je bereik kunnen verstoppen voor als je ze uit de kooi moet halen.

Hoe maak ik mijn ratten zindelijk?

Het zal je opvallen dat alle kooien in de rattery “toiletjes” hebben: hoektoiletjes op de plateaus en/of een kitten/fretten toilet op de bodem. Hier doen de ratten ook daadwerkelijk hun behoeften op, dus de rest van de kooi wordt minder snel vies!

Hoe krijg je ratten nu zindelijk? Natuurlijk moet er daarvoor een toiletje in de kooi staan, het beste zet je deze op een plaats waar je ratten toch al graag hun behoeften doen (vaak in een hoek). Doe hierin andere bodembedekking dan wat je op de bodem gebruikt. Het best gebruik je toiletvulling die goed absorbeert en goed blijft liggen. Zelf gebruik ik hiervoor Back2Nature papierkorrels.

Leg eventueel regelmatig poepjes van elders in de kooi in het toiletje en als je ook plaszindelijkheid wilt proberen (is moeilijker dan poepzindelijk!) zet ze wanneer je ze uit hun slaap oppakt direct in het toiletje. Ook kan een gladde steen in het toiletje de ratten aansporen daar te plassen. Hou er rekening mee dat ratten hun territorium markeren met urine en dit niet compleet te voorkomen is. Ook plassen ze graag op (lege gladde) plateaus, zet hierop dus altijd een toiletje of vervang het plateau met andere kooiinrichting zoals klimtouwen etc.

Help, mijn ratten hebben mijt/wondjes!

Een veelvoorkomende parasiet onder ratten is de mijt. Met name de schurftmijt komt veel voor, de kans is ook groot dat veel ratten mijt bij zich dragen en bij verminderde weerstand pas last krijgen. Behandeling is nodig wanneer je kleine wondjes/korstjes ziet van het vele krabben, dee worden héél vaak verward voor ‘vechtwondjes’! De mijt zelf kun je niet met het blote oog zien, een dierenarts kan deze wel onder de microscoop waarnemen.

De behandeling is gelukkig heel simpel, de werkzame stof “ivermectine” werkt heel effectief tegen mijt. Producten met deze stof zijn gewoon vrij bij de dierenwinkel te verkrijgen onder verschillende (merk)namen:

• Beaphar Anti Luchtpijpmijt 10ml (druppels)
• Beaphar Parasita 50 ml (druppels)
• Beaphar Anti-Parasiet 25 (pipet, ratten tot 300 gram)
• Beaphar Anti-Parasiet 150 (pipet, ratten vanaf 300 grap)

De druppels zijn het best te doseren en ook relatief het voordeligst. De dosering is heel simpel: geef in de nek 1 druppel per 200 gram lichaamsgewicht, afgerond naar boven. Een rat van 300 gram krijgt dus 2 druppels in de nek. Als je de pipetten gebruikt heb je 1 pipet per rat nodig.

Zet na de behandeling de rat apart met wat lekkers zodat deze zichzelf of een andere behandelde rat niet gelijk gaat wassen. Maak ondertussen de kooi en inrichting grondig schoon.

Herhaal de behandeling na één en twee weken, dus in totaal behandel je ze drie keer. Dit doe je omdat de behandeling enkel de mijt zelf doodt maar niet de eitjes. Soms is twee keer behandelen voldoende, maar het beste is om drie keer te behandelen.

Let op: voor jonge rittens kan ivermectine schadelijk zijn, kies daarom bij jonge rittens voor een middel met het minder schadelijk selamectine zoals Stronghold Roze of Blauw. Dit is enkel bij de dierenarts verkrijgbaar.

Voor andere medische vragen..

Ga naar de dierenarts! Mijt is een vrij onschuldige parasiet die makkelijk te bestrijden is, maar er zijn helaas heel veel andere parasieten en aandoeningen die niet zo onschuldig zijn en waarmee je het beste zo snel mogelijk naar een dierenarts gaat! Helaas zijn niet alle dierenartsen even kundig met kleine knagers, het is slim om aan andere rattenliefhebbers uit de omgeving naar hun dierenarts te vragen.