De meeste mensen weten wel dat zowel ratten als muizen veel gefokt worden om als voer te dienen voor andere dieren, met name reptielen zoals slangen. Vaak worden ze ook aangeboden op reptielenbeurzen en in online advertenties: levende ratten en muizen in bakjes die dan gekocht worden om vervolgens opgevoerd te worden, al dan niet levend.
Als liefhebber van ratten (en muizen) als huisdier klinkt dit natuurlijk verschrikkelijk en het liefst zou je ze allemaal redden, maar toch ga ik je nu vertellen om dit niet te doen.
Waarom zijn er voedseldieren?
Voedseldieren zijn dieren die gehouden en gefokt/gekweekt worden om te dienen als prooidier voor in gevangenschap gehouden dieren. Vaak denk je dan al snel aan ratten en muizen, maar ook insecten zoals meelwormen en kleine vissen worden gekweekt als voedseldier. Eigenlijk voeren we zelf dus ook wel eens voedseldieren aan onze ratten, zoals meelwormen!
Ook dieren zoals uilen moeten eten
Wood photo created by wirestock – www.freepik.com
Sommige dieren die in gevangenschap gehouden eten hoofdzakelijk of zelfs exclusief hele prooi in de vorm van een voedseldier. Denk hierbij aan slangen, waarvan de meeste soorten enkel muizen of ratten eten, maar ook andere reptielen en (roof)vogels. Deze dieren kunnen niet overleven zonder voedseldieren in hun dieet, en deze dieren worden ook gewoon als huisdier gehouden. Nu kun je eventueel tegen het houden van deze dieren als huisdier zijn, maar feit is dat het gebeurd en dat mensen deze vrijheid hebben. Zolang dit zo is, moeten deze dieren ook een goed dieet tot hun beschikking krijgen.
Zodoende kom je er dus niet omheen dat er voedseldieren gefokt worden. Als je er wat langer over nadenkt kom je ook tot de conclusie dat het in principe niet veel anders is dan de veehouderij voor het stukje vlees op je bord en in de voerbak van je hond of kat. Dat voedseldieren veelal als complete prooi gevoerd worden is niet zieliger dan een stukje kipfilet in een bakje. Nou ja, al worden sommige voedseldieren leven gevoerd..
Hoe zit het met levend voeren?
Waar voor veel mensen het probleem zit is natuurlijk het beeld van een bang ratje of muisje die vervolgens door de slang wordt gegrepen, verstikt en daarna opgegeten. Geen fijn beeld.
Ballpythons zijn vaak slechte eters
Nature photo created by master1305 – www.freepik.com
Gelukkig is dit een verkeerd beeld van hoe de meeste slangen en andere prooi eters gevoerd worden. In de meeste gevallen worden voedseldieren eerst geëuthanaseerd alvorens ze worden opgevoerd. De meeste slangenhouders kopen niet eens levende muizen of ratten, maar halen een zak ingevroren voedseldieren. Natuurlijk is het dan de vraag hoe de voedseldieren geëuthanaseerd worden, hier kom ik zo op terug.
Dat voedseldieren meestal dood opgevoerd worden is niet voor niets. Uiteraard is het humaner voor de prooi, maar daarbij komt dat het levend voeren van een prooidier ook een risico is voor de slang! Er zijn talloze verhalen van slangen en andere dieren die verwond zijn door hun bedoelde voedsel, soms zelfs zodanig dat ze aan hun verwondingen komen te overlijden. Verstandige reptielenhouders voeren daarom liever helemaal geen levende voedseldieren!
Helaas komt het soms voor dat een prooieter niks anders wilt aannemen dan een levende prooi. Dit kan zijn omdat het dier geen dode prooi gewend is of omdat het simpelweg een kieskeurige eter is. Vaak wordt er toch geprobeerd om het dier (terug) over te krijgen op dode voedseldieren, maar om te voorkomen dat het dier aan hongersnood overlijdt kan levende prooi voeren soms de enige oplossing zijn. Vervelend, maar de realiteit.
Maar ik vind het zielig!
Meer voedseldieren “redden” betekend meer dieren die zo gefokt worden…
Dat kan, is het ook, maar je verandert er niks aan door voedseldieren te “redden”. Ja, dat ene dier is “gered”, maar dat betekent niet dat slang (of ander dier) dan maar een salade gaat eten. Of vlees uit een blikje. Waar je de ene rat/muis “redt” wordt gewoon een andere opgevoerd. Het enige wat je ermee bereikt is dat de voedseldier fokker er nog wat meer dieren bij fokt en er nog meer aan overhoudt ook: de afzetmarkt is immers groter als mensen ook voedseldieren als huisdier komen kopen en voor deze dieren kan die ook nog een hogere prijs vragen.
Vaak worden de dieren bij een voedseldier fokker ook niet gehouden zoals bij een knaagdier liefhebber of bij een hobbyfokker (rattery), dus worden er door je aankoop meer dieren gefokt in op zijn zachtst gezegd matige omstandigheden.
De boodschap is duidelijk: doe het niet. Je “redt” per saldo geen enkel dier door voedseldieren te kopen en als huisdier te houden.
Wat kan ik wel doen?
Als je graag iets positiefs wilt doen voor ratten in nood kan ik je aanraden om de rattenopvangen te steunen. Er zijn helaas maar een handjevol opvangen gespecialiseerd in ratten en zij hebben het altijd erg druk met de vele afstandsvragen en opvangratjes die veel zorg nodig hebben. Je kunt natuurlijk ratten uit de opvang adopteren en zo je steentje bijdragen, maar denk zeker ook aan een geld donatie of het doneren van voer of bodembedekking.
Vraag ook aandacht voor het correct houden en fokken van ratten (en muizen). Ze verdienen voldoende ruimte, goed voer en medische zorg.
Tips voor voedseldier fokkers
Bedenk als voedseldier fokker wat je kan doen om het leven van je voedseldieren net wat beter te maken. Laat een vrouwtje niet continue zwanger worden, hou volwassen fokdieren in ruime huisvesting en geef vooral kwalitatief goed voer! Voederinsecten moet je ook eerst “gutloaden” (volstoppen met goed voer) om goede voedselkwaliteit te krijgen. Bij ratten en muizen is dat niet veel anders: geef goede voeding om goede kwaliteit voedseldieren te krijgen.
Hoge kwaliteit voeding zorgt voor hoge kwaliteit voedseldieren
Let vooral op de kwaliteit van de eiwitten, want fokdieren en jonge dieren in de groei hebben niet alleen meer eiwitten nodig maar deze moeten ook van goede kwaliteit zijn. Denk hierbij aan brokken gemaakt van echt kippenvlees of vis, gedroogde vis, en/of insecten. Veel labbrokken zoals Metazoa bevatten helaas voornamelijk afvalproducten, zoals het afval van soja en dierlijk vet. Zo voer je indirect complete troep aan je dieren!
Denk ten slotte ook na over de manier van euthanasie van je voedseldieren. Het zogenoemde ” strekken” wordt in de proefdierindustrie al afgeraden, omdat onderzoek aantoont dat dit heel vaak niet goed gaat zelfs wanneer uitgevoerd door een zeer ervaren persoon! Euthanasie door middel van CO2 is veruit de meest diervriendelijke en makkelijke methode, en uiteraard veilig om nadien op te voeren. Een CO2 euthanasie set-up is in principe vrij eenvoudig te maken, en veel voedseldier fokkers gebruiken dit al!
Een Facebook groep waar je als voedseldier fokker over betere huisvesting en verzorging kunt posten is Beter Leven Voederdieren.
Hopelijk is deze blog informatief geweest en spoort het mensen aan niet langer voedseldieren te “redden”, maar begrip te hebben voor het feit dat voedseldieren nodig zijn. Probeer ratten te helpen waar het telt en steun de opvang, in plaats van ratten te kopen bij een voedseldier fokker.